Koło gospodyń wiejskich (KGW) to dobrowolna, niezależna i samorządna społeczna organizacja, która wspiera rozwój przedsiębiorczości na wsi i aktywnie działa na rzecz środowisk wiejskich. Na terenie województwa lubelskiego obecnie działa 1254 koła gospodyń wiejskich, co daje trzecie miejsce pod względem liczby kół zaraz po województwie mazowieckim (1271) i województwie wielkopolskim (1451).
Podstawowym dokumentem określającym formalno-prawne aspekty funkcjonowania KGW jest Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz. U., poz. 2212, z 2019 poz. 693). KGW ma osobowość prawną i podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich, którego dokonuje Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. KGW funkcjonuje na podstawie statutu, a na terenie jednej wsi może działać tylko jedna taka organizacja, której organami są: Zebranie Członków oraz wybierany przez nie Zarząd.
Koła gospodyń wiejskich od lat pielęgnują polską tradycję i wywierają silny wpływ na rozwój polskiej wsi, prowadząc różnorodną działalność, taką jak np.: popularyzacja oświaty na wsi, organizacja kursów (m.in. szycia, gotowania, pieczenia, haftowania i robót ręcznych), prowadzenie pogadanek na temat higieny i zdrowia oraz prawidłowego prowadzenia gospodarstw domowych, współorganizacja szkół i ochotniczych straży pożarnych. KGW promują sztukę ludową, poprzez organizację festiwali i spektakli oraz różnego typu biesiad.
Na Lubelszczyźnie koła gospodyń wiejskich działają bardzo prężnie, wspierając rozwój przedsiębiorczości kobiet na wsi oraz aktywnie działając na rzecz środowisk wiejskich. Rozwijają kulturę ludową lokalną i regionalną, podtrzymując polską tradycję. Działalność ta doskonale wpisuje się w szeroko pojętą Strategię Rozwoju Województwa Lubelskiego, a w szczególności w zadania podejmowane przez Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich na rzecz wspierania aktywności mieszkańców wsi. Jednym z takich zadań jest organizacja różnego rodzaju wydarzeń i konkursów skierowanych do członków KGW. Dzięki wsparciu Zarządu Województwa Lubelskiego – również finansowemu, przedstawiciele kół mieli szansę uczestniczyć w takich konkursach Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie jak m.in.:
- W 2020 r. – konkurs dla KGW „Kobieta Gospodarna Wyjątkowa”, w których Panie mogły zaprezentować się w trzech kategoriach tj.: szarlotka, produkty i dania z wykorzystaniem lubelskich jabłek oraz rękodzieło. Finał konkursu został zwieńczony uroczystą galą z udziałem Pierwszej Damy Rzeczypospolitej Polskiej Agaty Kornhauser – Dudy oraz wszystkich podmiotów biorących udział w konkursie. Nagrody w wysokości 66 000,00 zł zostały ufundowane ze środków Samorządu Województwa Lubelskiego.
- W październiku 2020 r. – konkurs „Piękno tradycji we współczesnym świecie” na najlepsze przedstawienie swojej małej ojczyzny i kultywowanych tradycji. Głównym celem przedsięwzięcia było promowanie i propagowanie dziedzictwa kulturowego Lubelszczyzny oraz zachęcenie przedstawicieli lokalnych społeczności do poszukiwania, odkrywania i utrwalania lokalnej tradycji, wiedzy o kulturze narodu.
- W marcu 2021 r. – konkursy wielkanocne dla KGW na: najpiękniejsze palmy wielkanocne „Cudna nienudna palma wielkanocna”, najpiękniejszą pisankę wielkanocną „Pisanki, kraszanki, jajka malowane”, najpiękniejszą kartkę wielkanocną „Wielkanocne skrapowanie z jajem” oraz na stroik „Lubelskie tradycyjne stroiki wielkanocne”. Celem konkursu było kultywowanie i upowszechnianie zwyczajów oraz tradycji Świąt Wielkiej Nocy.
Koła Gospodyń Wiejskich mają swój udział także w rejestrze lubelskich specjałów na Listę Produktów Tradycyjnych, prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Spośród 226 wyrobów wpisanych na ww. listę z obszaru województwa lubelskiego (stan na kwiecień 2021) figurują również te, o których wpis wnioskowały członkinie Kół Gospodyń Wiejskich – wyjątkowe potrawy staropolskiej kuchni, często przekazywane w domach ustnie z pokolenia na pokolenie.
Linki do rejestracji Kół Gospodyń Wiejskich:
- Krajowy rejsetr Kół Gospodyń Wiejskich
- Koła Gospodyń wiejskich – informacje podstawowe
- Wykaz dokumentów niezbędnych do uzyskania wpisu do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich
Zapraszamy KGW do współpracy!
Kontakt:
Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
- Oddział Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich: tel. 81 44 16 795
- Oddział Rolnictwa i Żywności: tel. 81 44 16 538
- e-mail: rolnictwo@lubelskie.pl