Dialog Społeczny

Dialog społeczny jest to budowanie relacji, porozumienia pomiędzy stroną pracodawców, pracobiorców, strony rządowej i samorządowej. Jest to też w znacznym stopniu łączenie i godzenie interesów różnych grup społecznych, jednak najczęściej określamy dialog jako wszelkie formy negocjacji, konsultacji jak również zwykłej wymiany informacji. Sam termin „dialog społeczny” został dosłownie użyty dopiero w 1985 roku – w odniesieniu do praktyki współpracy trójstronnej, między przedstawicielami pracodawców, pracobiorców i władz wspólnotowych, określanej często jako dialog społeczny z Val Duchesse – jak wspomniał dr Rafał Towalski w swojej publikacji – Dialog społeczny a wzrost kapitału ludzkiego w regionach.

Dialog społeczny to także fenomen ostatnich dziesięcioleci w wielu państwach Europy i świata. W większości krajów europejskich ciągle doskonalone są mechanizmy prowadzące do ulepszenia rozmów, negocjacji i konsultacji rządów z przedstawicielami poszczególnych grup społecznych. Dzięki takim rozwiązaniom możliwe jest współdecydowanie partnerów społecznych w sprawach kluczowych dla swoich państw i dla nich samych. Mechanizmy dialogu umożliwiają budowanie szerokiego konsensusu społecznego wokół wartości i kwestii fundamentalnych dla państw i obywateli. Partnerzy społeczni razem z rządem starają się wypracować rozwiązania, które czynią z ich krajów obszar konkurencyjny ekonomicznie jak i przyjazny społecznie.

Wyróżnić można kilka rodzajów dialogu:

  •     Dialog krajowy,
  •     Dialog międzynarodowy,
  •     Dialog branżowy,
  •     Dialog regionalny,
  •     Dialog zakładowy,

Dialog społeczny może przybrać także formę negocjacji, których celem jest osiągniecie kompromisu gwarantującego pokój społeczny, konsultacji niekoniecznie prowadzących do porozumienia, opiniowania i informowania z własnej inicjatywy lub na wniosek stron. Prezentowanie informacji nie wiąże się z obowiązkiem wysłuchania stanowiska strony, ale często stosowaną praktyką jest możliwość zadawania dodatkowych pytań oraz przeprowadzenie krótkiej dyskusji.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 22 października na mocy Ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz.U. z 2015 r., poz. 1240) powołał Radę Dialogu Społecznego. Rada Dialogu Społecznego zastąpiła Trójstronną Komisję do Spraw Społeczno-Gospodarczych, która działała od 1994 roku. Ponadto nowo powstałe Wojewódzkie Rady Dialogu Społecznego zmieniły dawne Wojewódzkie Komisje Dialogu Społecznego.