Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego będzie współprowadziło Teatr Osterwy w Lublinie

Dzisiaj w Warszawie została podpisana umowa w sprawie wspólnego prowadzenia Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie. Dokument sygnowali: Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr hab. Piotr Gliński, Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski oraz Członek Zarządu Województwa Lubelskiego Bartłomiej Bałaban. W wydarzeniu uczestniczył również dyrektor teatru Redbad Klynstra-Komarnicki. Bezpośredni nadzór nad funkcjonowaniem Teatru dalej będzie pełnić Samorząd Województwa Lubelskiego.

Po Ośrodku Praktyk Teatralnych „Gardzienice” i Muzeum Badań Polarnych w Puławach Teatr im. Osterwy będzie trzecią instytucją kultury w województwie lubelskim administrowaną przy udziale Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN). Obydwie instytucje – zarówno Ośrodek „Gardzienice”, który jest współprowadzony od 1999 roku, jak i „najmłodsza” instytucja kultury, czyli Muzeum Badań Polarnych w Puławach współprowadzona od 2021 r. – charakteryzuje autorski charakter oraz unikatowość w formie czy zakresie podejmowanych i realizowanych działań. Warto wspomnieć, że Samorząd Województwa Lubelskiego jest organizatorem dla dziesięciu instytucji kultury, w tym dla Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie, którym zarządzamy wspólnie z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Minister i Województwo zobowiązują się zapewnić Teatrowi w formie dotacji podmiotowej środki finansowe niezbędne do prowadzenia działalności statutowej. Od dnia podpisania umowy MKiDN będzie przekazywało dotację w wysokości nie mniejszej niż 1 908 000 zł rocznie, co stanowi blisko 18% kosztów. Województwo Lubelskie wyłoży nie mniej niż 8 880 900 zł rocznie, co stanowi niemal 82% kosztów.

– Bardzo się cieszę, że Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przejmuje część obowiązków prowadzenia Teatru im. Juliusza Osterwy. W najbliższym czasie teatr czeka duża inwestycja remontowo-modernizacyjna, którą sfinansujemy głównie z funduszy unijnych. Będzie to najpiękniej odrestaurowany i najbardziej funkcjonalny teatr w Polsce. W 2024 roku ruszamy z generalnym remontem – mówił marszałek Jarosław Stawiarski.

Dodatkowe środki finansowe w ramach zawartej umowy z MKiDN stanowić będą uzupełnienie dotacji podmiotowej pochodzącej z budżetu województwa lubelskiego. Pozwolą także na realizację nowych projektów artystycznych oraz wydarzeń o dużym ogólnopolskim zasięgu. Zwiększona dotacja daje możliwość rozszerzenia działalności Teatru o aspekt edukacyjny. W trakcie roku Teatr może również otrzymywać dodatkowe środki na wydatki bieżące i wydatki majątkowe z budżetu województwa oraz ministerstwa.

– Mamy dobrą wiadomość dla Lublina, dla województwa lubelskiego, ale także dla całej Polski. Dziękuję marszałkowi Stawiarskiemu za rozpoczęcie wspólnej karty współprowadzenia Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie. Decyzja o współprowadzeniu wzmacnia instytucję ekonomicznie, umożliwia jej rozwój. Teatr w Lublinie jest przykładem instytucji, która stara się być w kontakcie z widzem, także poprzez rozwijanie tradycyjnych programów, czyli wychodzenie do widza poza siedzibę instytucji. Tylko w dwóch ostatnich latach Teatr Osterwy otrzymał z Programów Ministra ponad 2,2 mln zł – dodał Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr hab. Piotr Gliński.

Umowa będzie obowiązywała od daty zawarcia, tj. od 22 marca 2023 r. do 31 grudnia 2025 r. Po podpisaniu umowy zostanie nadany nowy statut instytucji. Zmieni się m.in. zapis dotyczący powołania i odwołania dyrektora Teatru, które będzie się teraz odbywało po uzgodnieniu z Ministrem.

Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie

Uroczyste otwarcie teatru w Lublinie nastąpiło 6 lutego 1886 r. Teatr Osterwy został wówczas jednym z najpiękniejszych i najnowocześniejszych teatrów w Europie. Działa już nieprzerwanie od 137 lat.

Repertuar Teatru skierowany jest do szerokiego kręgu widzów. Od kilkunastu lat w każdym sezonie artystycznym przygotowuje się od czterech do sześciu spektakli premierowych, realizowanych na kanwie światowej i polskiej literatury klasycznej, jak również utworów współczesnych.

W ostatnich sezonach artystycznych wystawiono m.in.: „Księżyc i magnolie” R. Hutchinsona, „Historyję o chwalebnym zmartwychwstaniu pańskim” Mikołaja z Wilkowiecka, „Damę Kameliową 1948” A. Dumasa, „Norę” H. Ibsena, „Małe zbrodnie małżeńskie” E.E. Schmitta, „Nad Niemnem” E. Orzeszkowej, „Psie serce” M. Bułhakowa, „Tramwaj zwany pożądaniem” T. Williamsa czy też skierowane do młodego widza spektakle „Sposób na Alcybiadesa” E. Niziurskiego oraz „Pinokio” C. Collodiego.

Rocznie średnio Teatr wystawiał 186-188 spektakli. W okresie „zamknięcia” spowodowanego pandemią COVID-19 instytucja uruchomiła dostęp do nagrań niektórych własnych spektakli przez profesjonalną platformę VOD. Była to jedna z metod utrzymania stałego kontaktu z publicznością. Lubelski teatr uczestniczy też w licznych konkursach i festiwalach teatralnych – warto wspomnieć chociażby o Festiwalu Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie, Festiwalu Szekspirowskim w Gdańsku czy Ogólnopolskich Konfrontacjach Teatralnych.

W 2021 r. Teatr rozpoczął także nowe działania artystyczne, realizując m.in. projekt Scena Reduta (scena objazdowa Teatru), którego misją jest umożliwienie uczestnictwa w wydarzeniach teatralnych o wysokiej randze artystycznej jak największej liczbie mieszkańców Polski Wschodniej, a przez to kształtowanie ich wrażliwości estetycznej oraz społecznej. Nową aktywnością „Osterwy” jest również projekt pn. Demo-Kreacje, w którym aktor – sam przygotowując spektakl – ma możliwość przejść przez cały proces produkcji teatralnej, w tym również jako producent, reżyser i kostiumograf.

Remont „Osterwy”

Największe zadania, z jakimi w najbliższych latach musi zmierzyć się Teatr, to remont i modernizacja zabytkowego gmachu oraz idące za tym unowocześnienie infrastruktury budynku przy jednoczesnym prowadzeniu bieżącej działalności statutowej. Na początek przygotowywana jest przeprowadzka pomieszczeń zajmowanych przez dział administracji, pracownie, magazyny, zaś na koniec – sceny i widowni. To wielkie przedsięwzięcie ma zapewnić pracownikom odpowiednie warunki lokalowe do pracy, a publiczności zagwarantuje komfort uczestnictwa w organizowanych wydarzeniach.

Plany remontowo-modernizacyjne Teatru zostaną sfinansowane z projektów inwestycyjnych wpisanych do Kontraktu Programowego w ramach Funduszy Europejskich dla Lubelskiego na lata 2021-2027, tj. Modernizacja oraz ucyfrowienie Teatru (na kwotę ponad 14,7 mln euro) i Poprawa efektywności energetycznej budynku Teatru (na kwotę ponad 5,5 mln euro).