Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej w Osówku

Dzisiaj w Osówku (gm. Potok Wielki) odbyły się obchody Dnia Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, w których wziął udział Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski i Członek Zarządu Województwa Lubelskiego Bartłomiej Bałaban. Ustanowione przez Prezydenta RP przed pięcioma laty święto państwowe ma na celu uczcić pamięć mieszkańców polskich wsi, którzy podczas II wojny światowej wykazywali się heroiczną i patriotyczną postawą.

W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele administracji samorządowej i centralnej, przedstawiciele organizacji i stowarzyszeń, kombatanci, rodziny ofiar okupacji hitlerowskiej oraz mieszkańcy okolicznych miejscowości.

Nasza obecność w Osówku jest świadectwem troski, by pamięć o losach pojedynczych osób oraz całych rodzin pozbawionych prawa do życia we własnym domu i kraju była ciągle żywa. Dziś oddajemy hołd mieszkańcom polskich wsi za ich patriotyczną postawę podczas wojny, za chleb codzienny, dzięki któremu jako naród mogliśmy fizycznie przetrwać, za wspieranie polskiej partyzantki, włączanie się w działania konspiracyjne oraz pomoc, jakiej udzielali osobom ukrywającym się przed prześladowaniamipowiedział na uroczystości Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski.

Obchody rozpoczęły się polową mszą świętą pod pomnikiem Ofiar Pacyfikacji w Osówku. Mszę w intencji pomordowanych i zmarłych w wyniku działań wojennych odprawił ksiądz Wojciech Kania, sekretarz biskupa sandomierskiego.

Po liturgii wspólnie odśpiewano hymn narodowy, a przybyłych gości i mieszkańców powitał gospodarz miejsca Wójt Gminy Potok Wielki Leszek Nosal. Okolicznościowe listy wysłali: Prezydent RP Andrzej Duda, Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki, Prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński oraz Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek. Przed zgromadzonymi wystąpiła poseł Gabriela Masłowska, a także prezes zarządu Oddziału Wojewódzkiego w Lublinie Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Kraju mjr Bogdan Walas. Wspomnienia Błażeja Rapy odczytał Czesław Aleksak, wnuk zamordowanego podczas pacyfikacji Osówka i syn Marianny, jedynej ocalałej z tamtej rodziny. Na koniec głos zabrał Starosta Powiatu Janowskiego Artur Pizoń.

Po wystąpieniach odczytano apel pamięci oraz oddano salwę honorową. Następnie przybyłe delegacje złożyły kwiaty i znicze.

Pacyfikacja polskich wsi

Osówek to mała wioska umiejscowiona w środku lasu, która ze względu na uwarunkowania pozwalała na efektywne ukrywanie partyzantów przed hitlerowcami. 29 września 1942 roku Niemcy w odwecie za włączanie się w działania konspiracyjne zamordowali 43 mieszkańców osady i dokonali pacyfikacji wioski.

Oddziały SS, Wermachtu i policji niemieckiej spacyfikowały jeszcze sześć wsi w powiecie janowskim. Niemcy, wsparci przez ukraińskich kolaborantów, spalili Borów, Szczecyn, Wólkę Szczecką, Łążek Zaklikowski, Łążek Chwałowski i Karasiówkę. Działo się to w 1943 roku. Według historyków mogło zginąć od 800 do 1300 Polaków. Operacja ta zalicza się do jednej z najbardziej brutalnych, która miała miejsce na wsiach okupowanej Polski.

Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, ustanowiony w październiku 2017 roku przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę, ma upamiętnić uchodźców wojennych, żołnierzy wojska polskiego, a także zwykłych Polaków, którzy w tragicznych czasach II wojny światowej okazywali drobne gesty solidarności.

Obchody na Lubelszczyźnie

Organizatorami obchodów w Osówku zostali Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski, Wojewoda Lubelski Lech Sprawka, Starosta Janowski Artur Pizoń oraz Wójt Gminy Potok Wielki Leszek Nosal. Obchody zostały objęte Patronatem Narodowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.

galeriaGALERIA