80. rocznica wysiedleń mieszkańców Zamojszczyzny

W niedzielę 27 listopada w Skierbieszowie odbyły się uroczystości upamiętniające 80. rocznicę wysiedleń mieszkańców Zamojszczyzny.

W obchodach wydarzenia uczestniczył Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda oraz urodzony w Skierbieszowie były prezydent Niemiec Horst Köhler. W uroczystościach wzięli również udział Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski, Wicemarszałek WL Michał Mulawa oraz Członek Zarządu WL Bartłomiej Bałaban. Uroczystości rozpoczęły się od Mszy Świętej w intencji Wysiedlonych.

Główne obchody, z udziałem świadków tamtych wydarzeń, a także Prezydenta RP i byłego Prezydenta Republiki Federalnej Niemiec Horsta Köhlera odbyły się w Szkole Podstawowej im. Ignacego Mościckiego. To właśnie w Skierbieszowie oraz okolicznych wsiach Zawoda, Lipina Nowa i Sady rozpoczęła się o godz. 1 w nocy z 27 na 28 listopada 1943 r. akcja wysiedleńcza. Punktem zbornym wysiedlonych mieszkańców był plac przed skierbieszowską szkołą.

– Kiedy słyszę słowa o tamtych dniach, kiedy czytam wspomnienia uczestników tamtych wydarzeń, patrzę na śnieg leżący za oknem i uświadamiam sobie, że dokładnie 80 lat temu, podczas podobnej niepogody, byli przymuszani do tłoczenia się na furmankach zrozpaczeni ludzie, pozbawieni nadziei na przyszłość, pozbawiani domu, ojcowizny, niektórzy będący świadkami śmierci swoich najbliższych – mówił Prezydent Andrzej Duda.

Jak podkreślił, mieszkańcy Zamojszczyzny jechali wówczas „w nieznane, w kompletnie dramatyczne warunki, często ku śmierci: z głodu, chorób, wyziębienia, czy też zadanej bezpośrednio w obozach koncentracyjnych”.

Akcja wysiedleńcza na Zamojszczyźnie („Aktion Zamosc”) była elementem tzw. Generalnego Planu Wschodniego. W ciągu 25 lat obszar ten miało opuścić ok. 30 mln jego dotychczasowych mieszkańców; na ich miejsce zamierzano sprowadzić 5 mln Niemców, przetransportowanych m.in. z Besarabii, Ukrainy, ZSRS, Serbii, Słowenii, a także innych rejonów Polski. Akcja wysiedleńcza rozpoczęła się oficjalnie z 27 na 28 listopada. Objęła zasięgiem cztery południowo–wschodnie powiaty dystryktu lubelskiego. Terytorium to zamieszkiwało wówczas ok. 500 tys. ludzi. Łącznie od listopada 1942 r. do sierpnia 1943 r. niemieckie deportacje objęły na Zamojszczyźnie blisko 300 polskich wsi.

GALERIA

[Pokaz zdjęć]