W dniach 14-17 września marszałek województwa lubelskiego Sławomir Sosnowski przebywał z oficjalną wizytą w Prowincji Gelderland (Holandia) – najstarszym regionie partnerskim Województwa Lubelskiego (w przyszłym roku nasze regiony będą obchodzić 25-lecie współpracy). Głównym celem wizyty było podpisanie Ramowego Programu Współpracy na lata 2018-2021 oraz udział w obchodach 73 rocznicy operacji Market Garden.

Podpisany przez strony dokument wyznacza trzy główne obszary współpracy:

  • realizację wspólnych działań i projektów, np. w zakresie rozwoju obszarów wiejskich, współpracy akademickiej, gospodarki, turystyki, zarządzania zasobami wodnymi, polityki transportowej;
  •  wymiana studentów w ramach praktyk;
  • dalsze wsparcie budowy centrum pamięci w Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze.

W trakcie oficjalnego spotkania z przedstawicielami Prowincji, w tym między innymi z członkami Zarządu Michiel Scheffer’em oraz Josan Meijers, jak również radnymi Parlamentu Regionalnego Geldrii, dokonano ewaluacji dotychczasowej kooperacji oraz wytyczono wstępny plan działań na kolejne lata. Oprócz kontynuacji dotychczas podejmowanych przedsięwzięć, obydwie strony wyraziły chęć podjęcia współpracy w zakresie inteligentnych specjalizacji, tj. szeroko pojętej biogospodarki, stymulowania innowacji, medycyny i zdrowia, jak również wspierania start-upów. Okazuje się, że inteligentne specjalizacje Prowincji Gelderland w dużej mierze pokrywają się ze specjalizacjami Województwa Lubelskiego, co daje nam duże możliwości współpracy. Marszałek zaprosił ekspertów z Gelderland do udziału w Europejskim Tygodniu Innowacji, który odbędzie się w Lublinie w dniach 6-10 listopada br. W ramach programu wizyty Holendrzy zaprezentowali również działalność Parku Naukowo-Technologicznego „NovioTech” w Neijmegen, sieci „Health Valley”, pokazano jedną z największych inwestycji Prowincji w dziedzinie gospodarki wodnej – projekt Veur Lent oraz zaprezentowano nowo wybudowaną siedzibę administracji Prowincji.

Na zaproszenie Komisarza Króla Prowincji pana Clemensa Cornielje delegacja z Lubelszczyzny wzięła również udział w obchodach 73 rocznicy Operacji Market Garden – największej operacji powietrzno-desantowej II wojny światowej, której celem było odcięcie wojsk niemieckich znajdujących się w Holandii, opanowanie przepraw mostowych i promowych na dolnym Renie, obejście od północy niemieckich umocnień nadgranicznych i otwarcie aliantom drogi w głąb Niemiec. W działaniach tych wzięła również udział 1 Samodzielna Polska Brygada Spadochronowa gen. Sosabowskiego wsławiona chwalebną postawą podczas operacji. Warto podkreślić, że Holendrzy od lat wyrażają głęboką wdzięczność dla polskich żołnierzy poległych w operacji Market Garden czego dowodem jest Pomnik na Placu Polskim w Driel wzniesiony na cześć polskiej brygady oraz pomnik gen. Sosabowskiego. Społeczeństwo holenderskie dba również o groby żołnierzy poległych w walkach, w tym liczne groby Polaków. W okolicach Driel i Arnhem wszyscy mieszkańcy znają losy gen. Sosabowskiego i jego żołnierzy. Historia udziału tej brygady w operacji Market Garden jest bardzo wzruszająca. Mimo iż polska brygada dowodzona przez gen. Sosabowskiego dzielnie walczyła w bitwie o Arnhem, jej wkład w wyzwolenie Holandii został oficjalnie doceniony dopiero po sześćdziesięciu latach. Mieszkańcy Driel, w tym przede wszystkich nieugięta sanitariuszka Cora Baltussen, jako jedyni dostrzegli dramat walki polskich żołnierzy, którzy ponieśli poważne straty w wyniku niesprzyjających okoliczności oraz nieumiejętnego planowania brytyjskich dowódców. W ich oczach polscy spadochroniarze byli prawdziwymi bohaterami i wyzwolicielami. Ostatecznie w 2006 r. Holendrzy przywrócili chwałę generałowi i jego brygadzie poprzez wręczenie najwyższych odznaczeń wojskowych: brygadzie – Orderu Wojskowego Wilhelma i pośmiertnie generałowi Sasabowskiemu – medalu Brązowego Lwa. Warto dodać, że wśród bohaterów poległych w walkach w Gelderland znaleźli się również żołnierze z Lubelszczyzny: starszy szeregowy Czesław Gajewnik (Przypisówka), szeregowy Tadeusz Zalewski (Zalesie), szeregowy Stanisław Burdach (Kolonia Stok) oraz kapral Edward Morchonowicz (Żółkiewka).

W uroczystościach obchodów operacji Market Garden wzięli udział m.in. weterani II wojny światowej, ambasador RP w Hadze Marcin Czepelak, ambasador Wielkiej Brytanii, Kanady oraz przedstawiciel ambasady USA, Komisarz Króla, delegacja 6 Brygady Powietrznodesantowej, przedstawiciele brytyjskich i amerykańskich sił powietrznych, polscy harcerze, zespół „Promyki Krakowa” oraz wszyscy pragnący oddać hołd żołnierzom poległym w okolicach Arnhem. Podczas oficjalnych uroczystości Marszałek Województwa złożył wieniec pod pomnikiem „Surge Polonia” (Powstań Polsko) upamiętniającego udział polskich żołnierzy w bitwie pod Arnhem.

galeriaGALERIA