31 maja 2017 r. Komisja Europejska przedstawiła możliwe sposoby dalszego pogłębienia unii gospodarczej i walutowej. Prezentowany dokument otwierający debatę opiera się na sprawozdaniu pięciu przewodniczących z czerwca 2015 r. i ma na celu zarówno pobudzenie debaty na temat unii gospodarczej i walutowej, jak i przyczynienie się do wypracowania wspólnej wizji jej przyszłego kształtu. W dokumencie uwzględniono wyniki dyskusji w państwach członkowskich oraz opinie innych instytucji Unii Europejskiej. Wskazano w nim konkretne działania, które można podjąć przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w 2019 r., a także szereg wariantów strategicznych na kolejne lata, już po zakończeniu budowy unii gospodarczej i walutowej.
Zakłada się podjęcie działań w trzech kluczowych obszarach:
1) Dokończenie budowy prawdziwej unii finansowej
Zintegrowany i dobrze funkcjonujący system finansowy jest niezbędny dla efektywnej i stabilnej unii gospodarczej i walutowej. Wykorzystując osiągnięcia ostatnich lat, należy wypracować konsensus w sprawie dalszych działań. Składa się na to realizacja już przedstawionych propozycji i uzgodnienie dodatkowych kroków, jakie należy podjąć do roku 2025. Będzie to oznaczać dokończenie budowy unii bankowej oraz poczynienie postępów na drodze do zmniejszenia ryzyka i jego podziału w sektorze bankowym, z wykorzystaniem środków zwiększających stabilność europejskich banków. Aby zapewnić bardziej zróżnicowane i innowacyjne źródła finansowania gospodarki realnej, w tym za pośrednictwem rynków kapitałowych, należy też zakończyć prace nad unią rynków kapitałowych.
2) Silniejsze zintegrowanie unii gospodarczej i fiskalnej
Już w sprawozdaniu pięciu przewodniczących stwierdzono, że proces konwergencji w kierunku bardziej odpornych struktur gospodarczych i społecznych w państwach członkowskich ma kluczowe znaczenie dla długoterminowego powodzenia unii gospodarczej i walutowej. Państwa członkowskie mogłyby wzmocnić już istniejące elementy, takie jak europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej lub powiązanie wsparcia finansowego z budżetu UE z reformami strukturalnymi. Mogłyby też podjąć decyzję dotyczącą poprawy zdolności stabilizacji makroekonomicznej strefy euro. Prezentowany dokument zawiera opis kilku różnych wariantów strategicznych, które Komisja podda dalszej analizie.
3) Ugruntowanie demokratycznej rozliczalności oraz wzmocnienie instytucji strefy euro
Warunkiem wzmocnienia unii gospodarczej i walutowej jest zgoda państw członkowskich na dzielenie szerszego zakresu kompetencji i decyzji dotyczących spraw strefy euro na mocy wspólnych ram prawnych. Możliwe są różne modele: traktaty UE i instytucje UE, metoda międzyrządowa lub połączenie tych dwóch modeli, jak ma to miejsce już teraz. Dalsza integracja polityczna mogłaby oznaczać przemyślenie na nowo równowagi w relacjach między Komisją i Eurogrupą, co z kolei mogłoby uzasadniać mianowanie stałego przewodniczącego Eurogrupy, a także ustanowienie jednolitej zewnętrznej reprezentacji strefy euro. Przedmiotem debaty publicznej jest też pomysł utworzenia „ministerstwa skarbu” strefy euro (ewentualnie z budżetem strefy euro) oraz Europejskiego Funduszu Walutowego. Te propozycje można by rozważyć na dalszym etapie pogłębiania unii gospodarczej i walutowej, w ramach UE.
Prezentowany dokument otwierający debatę jest trzecim z serii pięciu takich dokumentów zapowiedzianych w Białej księdze w sprawie przyszłości Europy, w której określono główne wyzwania i szanse dla Europy w nadchodzącym dziesięcioleciu. Biała księga wyznacza też początek procesu, w ramach którego UE-27 zadecyduje o swoim przyszłym kształcie.
Celem prezentowanego dokumentu otwierającego debatę jest wezwanie wszystkich zainteresowanych stron do zabrania głosu w sprawie przyszłości unii gospodarczej i walutowej w ramach szerszej debaty o przyszłości Europy. Dalsze działania powinny opierać się na szerokim konsensusie i uwzględniać globalne wyzwania. W tym kontekście wkład w dyskusję nad przyszłością unii gospodarczej i walutowej będą miały także dwa inne dokumenty otwierające debatę – w sprawie wykorzystania możliwości płynących z globalizacji oraz społecznego wymiaru Europy – a także zapowiadany dokument otwierający debatę dotyczący przyszłości finansów UE. Komisja opublikuje również dokument otwierający debatę poświęcony przyszłości obronności w Europie.
DO POBRANIA
Raport dot. pogłębiania Unii Gospodarczej i Walutowej
Sprawozdanie pięciu przewodniczących
Biała księga w sprawie przyszłości Europy
Dokument otwierający debatę dotyczący społecznego wymiaru Europy
Dokument otwierający debatę w sprawie wykorzystania możliwości płynących z globalizacji
Źródło: Komisja Europejska
Oficjalny portal województwa lubelskiego prowadzony przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego