1 lutego 2018 r. w Domu Polski Wschodniej w Brukseli w obecności Przewodniczącego Europejskiego Komitetu Regionów Karla-Hainza Lambertza uroczyście podpisano deklarację na rzecz silnej polityki spójności UE po 2020 r. #CohesionAlliance jest sojuszem podmiotów przekonanych, że polityka spójności UE musi pozostać filarem przyszłości UE. Został on utworzony w drodze współpracy między czołowymi europejskimi stowarzyszeniami regionów i miast oraz Europejskim Komitetem Regionów. Postuluje, aby dzięki budżetowi UE po roku 2020 polityka spójności stała się bardziej skuteczna, widoczna i dostępna dla wszystkich regionów w Unii Europejskiej.

Pod deklaracją podpisy złożyli Marszałkowie województw wchodzących w skład Domu Polski Wschodniej: Sławomir Sosnowski – Marszałek Województwa Lubelskiego, Jerzy Leszczyński – Marszałek Województwa Podlaskiego, Adam Jarubas – Marszałek Województwa Świętokrzyskiego, , Maria Kurowska – Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego, Miron Sycz – Wicemarszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Adam Struzik – Marszałek Województwa Mazowieckiego, Jarosław Dworzański – Przewodniczący Sejmiku Województwa Podlaskiego, Mirosław Lech – Burmistrz Korycina, Robert Godek – Starosta Strzyżowski, Dariusz Wróbel – Burmistrz Opola Lubelskiego.

W ramach #CohesionAlliance działamy wspólnie na rzecz silnej polityki promującej spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną w Unii Europejskiej po 2020 r. Apelujemy do przedstawicieli wszystkich instytucji na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym lub lokalnym, społeczeństwa obywatelskiego oraz przedsiębiorstw, by uczyniły to samo w nadchodzących miesiącach. – powiedział Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów Carl-Hainz Lambertz, który wybrał Dom Polski Wschodniej w Brukseli jako pierwsze brukselskie przedstawicielstwo, gdzie uroczyście złożono podpisy pod deklaracją.  

Marszałek Sławomir Sosnowski w swoim wystąpieniu podkreślił znaczenie współpracy pomiędzy regionami a Komitetem Regionów. Jednocześnie Komitet Regionów poprzez coroczną organizację Dni Otwartych Regionów i Miast przyczynia się rozwijania współpracy pomiędzy europejskimi regionami co ma kluczowe znaczenie dla wymiany dobrych praktyk, uczenia się i wspólnego przygotowywania projektów.

Otwierający spotkanie Jerzy Leszczyński – Marszałek Województwa Podlaskiego, który w roku bieżącym pełni rolę koordynatora działań Domu Polski Wschodniej w swym wystąpieniu skupił się na Programie Operacyjnym Rozwój Polski Wschodnie, który finansowany jest z środków polityki spójności.  

– Dzięki polityce spójności nasz makroregion bardzo się rozwinął. Powstały nowe firmy, drogi, tereny inwestycyjne, zmodernizowaliśmy szkoły, uczelnie i szpitale, utworzyliśmy nowe miejsca pracy, zainwestowaliśmy w odnawialne źródła energii. To inwestycje twarde, ale jak wiele działo się w sferze społecznej. Mieszkańcy podnosili kompetencje i umiejętności na szkoleniach i warsztatach, dzięki dotacjom zakładali działalność gospodarczą, zyskiwali samodzielność. – powiedział Marszałek Województwa Podlaskiego – W mojej opinii, polityka spójności musi być kontynuowana. Trzeba o to zabiegać, zarówno na poziomie samorządowym, jak i krajowym. Aktywnie uczestniczyć w pracach nad przyszłym kształtem tej polityki i jej budżetem. Cały makroregion Polski Wschodniej liczy, że kontynuowany będzie specjalny program operacyjny dla naszych pięciu województw. I oczywiście inne programy operacyjne, wspierające rozwój gospodarczy i społeczny regionów i kraju. – kontynuował Leszczyński.

W podobnym tonie wypowiadał się też Adam Jarubas – Marszałek Województwa Świętokrzyskiego, który przewodniczy obradom Komisji ds. Polski Wschodniej Związku Województw RP, która opracowała stanowisko w sprawie kontynuowania Programu Operacyjnego Polska Wschodnia w perspektywie finansowej po 2020 roku.

– Regiony Polski Wschodniej nadal charakteryzują się najniższym w skali kraju i jednym z najniższych w skali UE poziomem rozwoju (PKB per capita wynosi poniżej 50% średniej unijnej), starzejącym się społeczeństwem, niższym niż reszta kraju poziomem wykształcenia, zapóźnieniami infrastrukturalnymi, niską produktywnością wszystkich sektorów gospodarki oraz słabą  dostępnością transportową – wyliczał Marszałek Województwa Świętokrzyskiego – Dlatego mając na uwadze efektywność i racjonalność dotychczas wykorzystanych środków oraz kierując się dążeniem do skutecznego i trwałego zdynamizowania procesów rozwojowych w Polsce Wschodniej, samorządy województw Polski Wschodniej podjęły starania o odnowienie Strategii rozwoju Polski Wschodniej.

Marszałkowie Polski Wschodniej zgodnie wyrazili konieczność wyrównywania szans rozwojowych  Makroregionu Polska Wschodnia po roku 2020 i wezwali do kontynuacji wsparcia w postaci  Programu Operacyjnego Polska Wschodnia, mającego charakter ponadregionalny, który w istotny sposób przyczyni się do wzmocnienia zarówno potencjału rozwojowego Makroregionu jak i wymiaru terytorialnego Polityki Spójności.

Zdaniem Marszałków przyszły Program Operacyjny, którego szczegółowy zarys zawarto w treści przedstawianego dziś Stanowiska powinien koncentrować się na:

  • zintegrowanych działaniach w obszarze infrastruktury, w szczególności drogowej i kolejowej (w tym kolei aglomeracyjnych);
  • inicjatywach angażujących miasta subregionalne i ich obszary funkcjonalne oraz średnie i małe ośrodki miejskie, które mogą stać się siłą sprawczą kształtowania konkurencyjności regionów Polski Wschodniej i całego kraju;
  • przedsięwzięciach służących podniesieniu cyfrowych kompetencji mieszkańców Polski Wschodniej;
  • rozwoju przedsiębiorczości poprzez wykorzystanie funkcji uzdrowiskowej bazującej na walorach środowiskowych Makroregionu;

Konsultacje  publiczne do kolejnych wieloletnich ram finansowych

Podczas debaty towarzyszącej podpisaniu deklaracji #CohesionAlliance zwrócono uwagę, że fakt, że Komisja Europejska rozpoczęła serię konsultacji przygotowawczych do kolejnych wieloletnich ram finansowych, których efektem będzie przedłożenie jesienią tego roku kompleksowych propozycji dotyczących nowej generacji programów finansowych w ramach wieloletnich ram finansowych na okres po 2020 r., czyli długoterminowego planowania budżetu UE.

Propozycje Komisji zostaną opracowane tak, by umożliwić UE realizację jej celów w sprawach, które mają największe znaczenie, w dziedzinach, w których może ona osiągnąć więcej niż państwa członkowskie działające pojedynczo. Wymaga to starannej oceny zarówno tych działań, które dobrze się sprawdzały w przeszłości, jak i tych, które można usprawnić w przyszłości. Niniejsze konsultacje są integralnym etapem opracowania propozycji. Ich celem jest zgromadzenie opinii wszystkich zainteresowanych stron na temat tego, jak sprawić, by każde euro z budżetu UE zostało optymalnie wykorzystane.

Podobne konsultacje odbyły się w ramach oceny istniejących programów finansowania w UE w wielu dziedzinach polityki, w tym na temat bieżących wyników i przyszłych wyzwań. Opinie wyrażone przez zainteresowane strony w trakcie tych konsultacji zostaną uwzględnione w obecnych pracach nad przyszłymi wieloletnimi ramami finansowymi.

Równolegle do tych konsultacji Komisja rozpoczyna szereg innych konsultacji publicznych obejmujących pełne spektrum przyszłych funduszy UE w następujących obszarach: spójność; inwestycje, badania i innowacje, MŚP i jednolity rynek; migracja; bezpieczeństwo; infrastruktura strategiczna; wartości i mobilność.